Adam Tomasiewicz 25 września, 2021 • 9 min czytania
Facebook LinkedIn
Spis treści

Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii (tzw. ustawa OZE) wprowadziła zmiany w sposobie rozliczania się konsumentów sieci energetycznych. Zmiany dotyczą przede wszystkim osób, które zdecydowały się na inwestycję w panele fotowoltaiczne. Czy w 2020 i 2021 roku produkowanie własnej, darmowej energii elektrycznej przy pomocy fotowoltaiki się opłaca? Kluczem do zagadki jest analiza możliwości prosumentów w świetle ustawy OZE.

Kim jest prosument w rozumieniu ustawy OZE?

O prosumencie słyszymy przede wszystkim w kontekście ustawy OZE i fotowoltaiki. Ustawa o odnawialnych źródłach energii (OZE) z dnia 20 lutego 2015 r. wprowadziła termin prosumenta do powszechnego użytku prawnego. Artykuł 4 ustawy wskazywał na wytwórców energii elektrycznej, którzy jednocześnie pobierają prąd z sieci energetycznej.

Ustawa OZE była od tego czasu wielokrotnie nowelizowana. Spowodowało to zresztą istotne zmiany w zakresie rozumienia i możliwości prosumentów. Jednak kim jest prosument? To słowo określa osobę (podmiot), która jest jednocześnie konsumentem energii elektrycznej z sieci, jak i jej wytwórcą. Znaczenie prosumenta wyraźnie widać na przykładzie fotowoltaiki. Decydując się bowiem na inwestycję w panele fotowoltaiczne, możemy jednocześnie wciąż korzystać z sieci energetycznej, ale też wytwarzać darmowy prąd. Dodatkowo warto na marginesie wiedzieć, że geneza terminu sięga lat 80. XX wieku. Słowo „prosument” powstało z połączenia wyrazów „konsument” i „producent”.

Kto może być prosumentem?

Od samego początku prosumentem mogły zostać przede wszystkim osoby prywatne, osoby prowadzące gospodarstwa rolne, rybackie, a także hodowcy, ale w sytuacji, gdy działalność nie podpada pod ustawę o swobodzie działalności gospodarczej. Prosumentem mogą być również spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, związki wyznaniowe i jednostki samorządu terytorialnego – gminy, miasta, powiaty.

Nowelizacja ustawy OZE z 2019 roku wprowadziła jednak znaczne zmiany w zakresie podmiotów, które mogą być prosumentami. Zgodnie z zapisem znowelizowanej ustawy prosumentem jest „odbiorca końcowy wytwarzający energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji, który może magazynować lub sprzedawać tę energię elektryczną sprzedawcy (…) pod warunkiem, że nie stanowi to przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej”. Tym samym od niedawna prosumentem może też być przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą, o ile spełnia ustawowe wymogi.

Jakie warunki należy spełnić, aby stać się prosumentem?

Aby stać się prosumentem należy przede wszystkim być producentem. Ten warunek może być spełniony tylko poprzez odnawialne źródła energii takie, jak fotowoltaika. Zainstalowane panele fotowoltaiczne dostarczają prąd zmienny (po transformacji w inwerterze), z którego można korzystać. Kolejny warunek dotyczy rodzaju przeznaczenia produkowanej energii elektrycznej. Ustawa precyzuje, że prąd generowany przez fotowoltaikę musi być spożytkowany na własny użytek. Co się z tym wiąże, aby być prosumentem, trzeba także być odbiorcą końcowym. Oznacza to brak wytwarzania prądu na rzecz przesyłania go i dystrybuowania innym podmiotom. Następnym warunkiem niezbędnym do zostania prosumentem jest konieczność dokonywania zakupu prądu na podstawie umowy kompleksowej z siecią energetyczną. Przedsiębiorców dotyczy jeszcze jeden wymóg – wytwarzanie prądu z OZE nie może stanowić przeważającego elementu prowadzonej działalności gospodarczej.

Prosument – czy to się opłaca? Jaka jest taryfa?

Najczęściej zadawanym pytaniem w zakresie fotowoltaiki jest to, czy to się opłaca. Warto więc w tym temacie rozwiać wszelkie wątpliwości. Bycie prosumentem jest zdecydowanie bardzo opłacalną finansowo inwestycją o charakterze długoterminowym. Instalacja paneli fotowoltaicznych pozwala na znaczną redukcją wysokości rachunków za prąd lub całkowitą niezależność. Wyprodukowany latem nadmiar energii można magazynować w sieci, dzięki czemu zimą w razie potrzeby będzie można pobrać potrzebną energię od sprzedawcy po niższej cenie. Opłacalność uzależniona jest w dużej mierze od wybranej taryfy (G11, G12). O tym decyduje jednak już sam prosument w zależności od indywidualnego rytmu zużycia prądu. Zupełnie inaczej będzie wyglądał rozkład zużycia energetycznego dla gospodarstwa, w którym rodzina pracuje zdalnie, inaczej dla osób samotnych, które są często poza domem.

co wpływa na opłacalność fotowoltaiki

Więcej na temat opłacalności napisaliśmy w osobnym artykule: Czy fotowoltaika się opłaca?

Jakie są korzyści bycia prosumentem?

Zostanie prosumentem ma bardzo wiele zalet. Przede wszystkim można stać się – częściowo lub całkowicie – niezależnym energetycznie. Dobór wielkości i mocy instalacji zależy wyłącznie od zamawiającego, dlatego można precyzyjnie stworzyć pożądaną instalację fotowoltaiczną. Wybór ten jest także zgodny z powszechnie rosnącą potrzebą dbania o środowisko naturalne. 

Jak wspomnieliśmy powyżej, pełna lub nawet częściowa niezależność energetyczna niesie ze sobą korzyści w postaci tańszego prądu z sieci. Opłacalność wynika również z długoterminowego charakteru inwestycji w fotowoltaikę. Panele słoneczne – w zależności od modelu – będą produkowały prąd przez ponad dwadzieścia lat, a czasem nawet ponad trzydzieści.

  • pełna lub częściowa niezależność energetyczna,
  • dokładna kontrola produkcji i zużycia energii elektrycznej,
  • długoterminowa i efektywna inwestycja,
  • niższe ceny prądu (jeśli istnieje zapotrzebowanie),
  • zabezpieczenie się przed rosnącymi rynkowymi cenami prądu dla osób niebędących prosumentami,
  • dbanie o środowisko naturalne.

Zakup paneli PV i bycie prosumentem nie jest tylko alternatywą. Panele fotowoltaiczne stają się coraz popularniejsze, ponieważ przemawia za nimi czysta opłacalność. Jesteś zaintersowany? Koniecznie zobacz nasz poradnik odnośnie wyboru fotowoltaiki przygotowany dla kupujących.

Podziel się artykułem:

Facebook LinkedIn

Sprawdź konkretne oferty instalatorów

Porównaj oferty instalatorów z Twojej okolicy i wybierz najlepszą!

Porównaj oferty
  • Sprawdzeni instalatorzy
  • Najlepsze ceny sprzętu
  • Gwarancja satysfakcji

Sprawdź, ile możesz zaoszczędzić!

Skorzystaj z kalkulatora online i zobacz o ile mniej możesz płacić.

Sprawdź obliczenia

Masz pytania? Poproś o pomoc naszego doradcę.

Adam Tomasiewicz

Ekspert ds. fotowoltaiki
  • •  Doświadczenie w branży fotowoltaicznej 7 lat.
  • •  Chętnie odpowiem na wszystkie Twoje pytania.
Umów się na konsultację

Zobacz inne artykuły:

Strona wykorzystuje pliki cookies w celu jej prawidłowego funkcjonowania oraz w celach korzystania z narzędzi społecznościowych (Facebook, Instagram), analitycznych (Google Analytics), marketingowych (Piksel Facebooka). Możesz w każdej chwili określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies we własnej przeglądarce. Jeśli będziesz korzystał z naszej strony bez zmiany w ustawieniach swojej przeglądarki, będziemy zapisywali i uzyskiwali dostęp do tych informacji (cookies) w pamięci Twojego urządzenia końcowego (komputer, telefon itp.) w wymienionych celach. Więcej informacji znajdziesz w naszej Polityce Prywatności i Regulaminie. Czy zgadzasz się na wykorzystywanie plików cookies?