Pompa ciepła i instalacja fotowoltaiczna – inwestorzy coraz częściej decydują się na połączenie tych technologii. Co więcej, wydaje się, że apogeum popularności takiego miksu dopiero przed nami. Niestety, z wielu powodów (m.in. niewielki udział OZE w mikście energetycznym, wysokie ceny emisji CO2, drogie surowce energetyczne, potrzeba uniezależnienia się od węgla, gazu i ropy z Rosji) ceny energii elektrycznej i ogrzewania będą tylko rosnąć. Sprawdź, jak inwestować w te dwa ekologiczne źródła ciepła i prądu, aby dom stał się samowystarczalny.
Zalety instalacji fotowoltaicznej
Instalacja fotowoltaiczna pozwala produkować prąd z energii słonecznej. Jako odnawialne źródło energii jest ekologiczna i przyjazna środowisku. Jednak przede wszystkim przynosi korzyści finansowe. Pośród zalet, jakie niosą w sobie panele fotowoltaiczne, wymienić należy m.in.:
- produkcja darmowej energii elektrycznej ze słońca,
- uniezależnienie się od podwyżek cen prądu,
- niskie koszty energii elektrycznej (przy instalacji PV zaspokajającej całe zapotrzebowanie wyłącznie stałe opłaty na fakturze),
- podniesienie wartości nieruchomości,
- ochrona na wypadek blackoutu (przy magazynowaniu energii w akumulatorach),
- możliwość odliczenia montażu instalacji od podatku,
- liczne dotacje oraz dofinansowania na zakup i montaż,
- świadomość wykorzystywania czystego źródła energii bez produkcji zanieczyszczeń,
- wysoka odporność na anomalie pogodowe (m.in. wiatr, grad, śnieg),
- produkcja prądu przez cały rok (nie tylko w okresie dużego nasłonecznienia),
- wysokie walory wizualne,
- bezobsługowa praca,
- montaż na dachu lub gruncie bez konieczności uzyskania pozwolenia,
- darmowa energia elektryczna dla pracy pompy ciepła.
Instalacja pompy ciepła – korzyści
Wiele zalet przynosi również instalacja pompy ciepła. Szczególnie popularna jest powietrzna pompa ciepła. Do zalet tej technologii ogrzewania budynków należą m.in.:
- ekologiczny sposób ogrzewania,
- niskie koszty eksploatacji,
- niewielkie rozmiary,
- wysoki komfort cieplny bez względu na porę roku,
- chłodzenie budynku latem,
- wysoka bezawaryjność,
- podniesienie wartości nieruchomości,
- niskie koszty inwestycji (brak kotłowni, kotła, komina),
- doskonałe uzupełnienie instalacji fotowoltaicznej,
- prosty montaż i łatwa obsługa,
- wysoki poziom bezpieczeństwa dla użytkowników,
- cicha praca.
Ile energii zużywa pompa ciepła?
Dlaczego pompa ciepła i fotowoltaika to znakomite połączenie? Ponieważ wykorzystując ten mix energetyczny, ogrzewanie dzięki instalacji fotowoltaicznej może być wówczas w pełni darmowe!
To ile prądu zużywa pompa ciepła, zależy od kilku czynników, które zawsze należy rozpatrywać indywidualnie, tj.:
- powierzchnia i zapotrzebowanie na energię ogrzewanego budynku – nowoczesne i energooszczędne domy jednorodzinne potrzebują rocznie do 15 kWh energii do ogrzania metra kwadratowego powierzchni;
- stan techniczny budynku (np. wentylacja – grawitacyjna lub mechaniczna, ogrzewanie – podłogowe lub grzejnikowe);
- wymagania użytkowników względem komfortu cieplnego – między innymi wysokość temperatury we wnętrzu, temperatura ciepłej wody użytkowej;
- liczba domowników – im ich więcej, tym więcej prądu zużyje pompa ciepła;
- wydajność pompy ciepła (tzw. współczynnik COP) – określa on, ile ciepła pompa dostarcza do ogrzewania budynku w stosunku do zużytej energii elektrycznej (zwykle jest to od 3,5 do 5,5, kiedy z 1 kWh pobranej energii pompa ciepła oddaje do układu grzewczego odpowiednio od 3,5 do 5,5 kWh energii cieplnej).
Ile energii na ogrzewanie pompą ciepła – przykład:
- powierzchnia domu: 150 m2,
- zapotrzebowanie na energię do ogrzewania budynku oraz podgrzewania wody (do ok. 40 st. C): 15 000 kWh/rok,
- wskaźnik COP pompy ciepła: 4.
Żeby wyliczyć zużycie energii elektrycznej przez pompę ciepła, należy podzielić roczne zapotrzebowanie przez współczynnik COP (15 000 kWh/4 = 3750 kWh/rok).
Dlaczego połączenie pompy ciepła z fotowoltaiką jest opłacalne?
Pompa ciepła z fotowoltaiką jest bardzo dobrym i opłacalnym połączeniem. Mimo iż możliwa jest kooperacja instalacji fotowoltaicznej z pompą ciepła gruntową (czerpanie energii zgromadzonej w ziemi) i wodną (z wody), zwykle inwestorzy decydują się na łatwe w montażu powietrzne pompy ciepła.
Posłuży ona do ogrzewania lub chłodzenia pomieszczeń budynku. Prąd niezbędny do jej zasilenia produkować mogą panele fotowoltaiczne.
Jest to więc połączenie przyjazne dla środowiska, a przede wszystkim portfela klienta. Zwłaszcza dziś, kiedy od 1 kwietnia 2022 roku dla nowych instalacji PV zmieniły się zasady rozliczania nadwyżek. Dawniej można było je magazynować w sieci energetycznej, aby 80% oddanej energii odebrać w momencie większego zapotrzebowania (np. noc, zima). Po wielu latach rozliczania nadwyżek w ten sposób postanowiono odejść od systemu net meteringu (tzw. systemu opustów).
Na nowych zasadach nadwyżki będą sprzedawane do sieci, po czym odkupywane, jeżeli zapotrzebowanie będzie większe niż bieżąca produkcja prądu z paneli fotowoltaicznych. To system mniej opłacalny dla inwestora. Zyskają instalacje fotowoltaiczne o zwiększonej konsumpcji, w tym współpracujące z pompą ciepła.
Połączenie obu rozwiązań daje więc możliwość ogrzewania domu i wody użytkowej przy niskim zużyciu energii, kiedy prąd pochodzi z instalacji PV. Jednocześnie panele wytwarzają energię niezbędną do pracy urządzeń RTV i AGD. To wszystko pozwala w znacznym stopniu ograniczyć rachunki i uniezależnić się od rosnących cen energii i paliw.
Ile można zaoszczędzić na połączeniu pompy ciepła i fotowoltaiki?
Każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie. Najważniejsze, że połączenie pompy ciepła z fotowoltaiką pozwala zniwelować opłaty niemal do zera. Dotyczy to kosztów ogrzewania (ogrzewanie pompą ciepła) i energii elektrycznej (darmowy prąd z instalacji fotowoltaicznej). Po podłączeniu do sieci energetycznej na fakturze za prąd pozostają tylko stałe opłaty (m.in. przesyłowa, jakościowa, przejściowa, OZE), które pokrywają koszty dostępu i utrzymania sieci elektroenergetycznej.
Najbardziej opłacalny jest wybór instalatora, który montuje kompleksowo pompy ciepła z fotowoltaiką. Oczywiście na obie technologie można także uzyskać wsparcie finansowe.
Ulgi, dotacje i dofinansowanie na instalację fotowoltaiczną i pompy ciepła:
- Ulga termomodernizacyjna (skala podatkowa 17% – do 9 010 zł zwrotu, skala podatkowa 32% – do 16 960 zł zwrotu, podatek liniowy 19% – do 10 070 zł zwrotu) – możliwość odliczania od dochodu przez 6 lat, maksymalnie do 53 000 zł na podatnika (106 000 zł dla nieruchomości, która ma dwóch współwłaścicieli – np. małżeństwo, rodzeństwo).
- Program Czyste Powietrze – do 50% kosztów montażu instalacji PV do 5 000 zł, jednak tylko przy jednoczesnej likwidacji starego pieca i zamianie na nowe źródło ciepła – np. pompa ciepła. Przy połączeniu pompy ciepła z fotowoltaiką można uzyskać dofinansowanie w wysokości 19 100 zł (14 100 zł na pompę ciepła i 5 000 zł na fotowoltaikę).
- Program Mój Prąd 4.0 – wsparcie do 20 500 zł na instalację fotowoltaiczną (instalacja PV – do 4000 zł, instalacja PV przy zakupie innych elementów – do 5 000 zł, magazyn ciepła – do 5 000 zł, magazyn energii elektrycznej – do 7 500 zł, system zarządzania energią HEMS/EMS – do 3 000 zł).
- Program Moje Ciepło – dotacja dla domów jednorodzinnych na zakup i montaż pompy ciepła (powietrzna – do 7 000 zł, gruntowa – do 21 000 zł). Zwrot może wynieść do 30% lub do 45% kosztów kwalifikowanych (45% dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny).
Ile kosztuje instalacja pompy ciepła z fotowoltaiką – czy to się opłaca?
Cena pompy ciepła przede wszystkim jest uzależniona od jej rodzaju. Najdroższe są pompy ciepła gruntowe, najtańsze – powietrzne. Mniejsze znaczenie ma typ pompy – monoblok lub split. Różnica tkwi w ich budowie.
- Pompy ciepła typu split – jednostka zewnętrzna pompy ciepła zawiera w sobie m.in. parownik, sprężarkę oraz zawór rozprężny, z kolei moduł wewnętrzny – wymiennik ciepła (tzw. skraplacz).
- Pompy ciepła typu monoblok – cały układ chłodniczy znajduje się w jednej jednostce. Jeżeli pompy monoblok składają się z dwóch modułów, na zewnątrz znajduje się układ chłodniczy, wewnątrz – np. podgrzewacz wody, zawór przełączający ogrzewanie i podgrzewanie ciepłej wody użytkowej, regulator, pompa obiegowa.
Średnio powietrzna pompa ciepła wraz z montażem do domu o metrażu 100 m2 kosztuje od 10 000 do 20 000 złotych. Przy większym metrażu ceny mogą być następujące:
- 150 m2 – od 35 000 do 50 000 zł,
- 200 m2 – od 40 000 do 65 000 zł.
W przypadku instalacji fotowoltaicznej ceny są różne w zależności m.in. od jej mocy, np.:
- instalacja fotowoltaiczna o mocy 4 kW – ok. 20 000 zł,
- instalacja fotowoltaiczna o mocy 6 kW – ok. 25 000 zł,
- instalacja fotowoltaiczna o mocy 8 kW – ok. 32 000 zł,
- instalacja fotowoltaiczna o mocy 10 kW – ok. 42 000 zł.
Oczywiście ceny zakupu oraz montażu pomp ciepła i instalacji fotowoltaicznych cały czas ulegają zmianom. Całkowity koszt zwraca się po kilku latach eksploatacji. Jako że żywotność takich technologii jest określona na ok. 30 lat, oznacza to możliwość korzystania z darmowej energii elektrycznej i ogrzewania przez ok. 20 lat.
Jest to więc idealne połączenie, które zwiększa rentowność całego przedsięwzięcia. Przy połączeniu pompy ciepła z fotowoltaiką i dobrym wyliczeniu zapotrzebowania na ogrzewanie i energię elektryczną, dom jednorodzinny jest w pełni ekologiczny i samowystarczalny.

Sprawdź, ile możesz zaoszczędzić!
Skorzystaj z kalkulatora online i zobacz o ile mniej możesz płacić.
Sprawdź obliczeniaMasz pytania? Poproś o pomoc naszego doradcę.

Adam Tomasiewicz
Ekspert ds. fotowoltaiki- • Doświadczenie w branży fotowoltaicznej 7 lat.
- • Chętnie odpowiem na wszystkie Twoje pytania.