EkoFachowcy

Panele fotowoltaiczne na gruncie, jak każde rozwiązanie, mają swoje wady i zalety. To opcja często wybierana przez osoby, które nie mogą sobie pozwolić na klasyczną instalacje solarną na dachu. Jeżeli pokrywa dachowa nie jest przystosowana do paneli fotowoltaicznych, nie ma odpowiedniego stopnia nachylenia, zainstalowanie ogniw na gruncie będzie doskonałym pomysłem. Konieczna jest dodatkowa inwestycja w stelaż fotowoltaiczny, ale daje on mnóstwo możliwości, w tym stworzenia znacznie wydajniejszej, większej platformy. Co trzeba wiedzieć o fotowoltaice montowanej na gruncie? Jakie są przeciwwskazania i kiedy można śmiało rekomendować takie rozwiązanie? W tym kompendium znajdziesz odpowiedzi na wszystkie te i wiele innych pytań!

Fotowoltaika na gruncie – kiedy to dobre rozwiązanie? 

Panele fotowoltaiczne montowane na gruncie są wybierane najczęściej przez osoby, które nie mogą sobie pozwolić na instalację nadachową. Przyczyną może być dach skierowany na stronę południową czy niewystarczająca ilość miejsca. Z drugiej strony konstrukcja naziemna do paneli fotowoltaicznych to nie tylko alternatywa dla instalacji standardowej, lecz możliwość, którą już na samym początku warto rozważyć. Jeśli tylko posiada się połać terenu, którą można zagospodarować, instalacja fotowoltaiczna na gruncie będzie mogła generować często jeszcze większe oszczędności finansowe z tytułu rachunków za prąd. Sam montaż fotowoltaiki na gruncie wymaga stalowego stelaża, jednak procedura ta nie jest skomplikowana. Dodatkowo zyskuje się pewność co do najlepszego sposobu ustawienia ogniw solarnych tak, co rzutuje na wysoką wydajność całej instalacji naziemnej. 

Instalacja fotowoltaiczna na gruncie to idealne rozwiązanie w sytuacji, gdy:

• Mamy dużo przestrzeni do zagospodarowania i chcemy zyskać samowystarczalność energetyczną – panele fotowoltaiczne na gruncie mogą być umieszczone praktycznie w każdym miejscu. Dysponując dużą przestrzenią, można stworzyć efektywną farmę solarną, która będzie zasilała całe gospodarstwo. Chociaż stelaż naziemny do paneli fotowoltaicznych będzie wiązał się z nieco wyższym kosztem instalacji, to jest to inwestycja, która szybko się zwróci i zacznie przynosić niebagatelne oszczędności. Idealne rozwiązanie dla większych gospodarstw domowych, obiektów przemysłowych, magazynowych i komercyjnych.
• Nie istnieje możliwość montażu paneli solarnych na dachu – fotowoltaika na ziemi to konieczność w sytuacji, gdy dach jest skierowany na stronę północną lub nie spełnia wymogów umożliwiających konstrukcję standardową.   
• Pragnie się zyskać szersze możliwości optymalizacji ustawienia modułów naziemnych – na ogólną wydajność paneli PV i ilość wytwarzanej energii wpływa wiele czynników. Dachy płaskie lub dachy częściowo zacienione będą mniej opłacalną inwestycją w porównaniu do stelaża naziemnego do paneli fotowoltaicznych, usytuowanego pod optymalnym kątem i w miejscu dobrze nasłonecznionym.
• Wygoda konserwacji – okresowe czyszczenie paneli i wszelkie ewentualne zabieg konserwacyjne będą znacznie prostsze do zrobienia, jeśli zdecydujemy się na instalację fotowoltaiczną na gruncie. 
• Możliwość zagospodarowania niewykorzystywanej przestrzeni – na większej działce zaaranżowanie każdego metra kwadratowego to duże wyzwanie. Fotowoltaika na ziemi będzie świetnym sposobem wykorzystania cennej przestrzeni. 

Powyższe przykłady pokazują, że montaż paneli fotowoltaicznych na gruncie może być doskonałym wyborem (często także wtedy, gdy można zainstalować ogniwa na dachu). Docelowe miejsce instalacji na gruncie powinno spełniać kilka warunków. Najważniejszymi z nich są:

• Dobra ekspozycja terenu – najlepiej południowa.
• Brak zacienienia (nie należy umieszczać instalacji przy budynkach, przy drzewach itd.).
• Odpowiednie podłoże – stelaż pod moduły PV musi być osadzony na stabilnym gruncie.
• Bliskość do sieci średniego napięcia i brak konfliktów technicznych z przeprowadzeniem podłączenia do falownika w nieruchomości, domku gospodarczym, garażu.  

Czy jest wymagane pozwolenie na fotowoltaika na gruncie?

Zgodnie z obowiązującym prawem zdecydowana większość instalacji fotowoltaicznych – na ziemi i na dachu – nie wymaga specjalnego pozwolenia na budowę. Od tej reguły istnieje jednak kilka wyjątków. Przede wszystkim ustawodawca precyzuje cezurę energetyczną: jeśli panel fotowoltaiczny przekracza mocą elektryczną 50 kW, jego montaż wymagać będzie pozwolenia. Trzeba jednak pamiętać, że ta reguła dotyczy w takim samym stopniu instalacji fotowoltaicznych na ziemi, jak i na dachu. 

Do pozostałych wyjątków, kiedy potrzebne jest zezwolenie na montaż fotowoltaiki, zaliczyć należy sytuację, kiedy granica mocy nie została przekroczona, ale ogniwa PV są montowane na gruncie na obszarze wpisanym do rejestru zabytków lub na obiekcie budowlanym, gdy wysokość instalacji naziemnej przekracza 3 metry.

Warto także dodać, że do 2019 roku jedną z przyczyn, w związku z którą częściej wybierana instalacje fotowoltaiczne dachowe, a nie naziemne, były kwestie prawa podatkowego. Ogniwa na dachu były objęte podatkiem w wysokości 8%, a montaż paneli fotowoltaicznych na gruncie wiązał się ze stawką w wys. 23%. Od 11.09.2019 zmieniono przepisy w tym zakresie i obecnie niższa stawka dotyczy obydwu wariantów instalacji fotowoltaiki.

Wady i zalety wolnostojącej fotowoltaiki

Panele fotowoltaiczne na gruncie wiążą się obecnie z wieloma zaletami. Nie trzeba martwić się o ewentualne dostosowywanie powierzchni dachowej pod wymogi instalacji fotowoltaiki. Na gruncie mamy znacznie większe możliwości optymalizacyjne, ale to nie wszystko. Do najważniejszych zalet wolnostojącej instalacji fotowoltaicznej należy zaliczyć: 

• Możliwość ustawienia pod odpowiednim kątem – stopień nachylenia paneli fotowoltaicznych bezpośrednio wpływa na ich wydajność energetyczną. Najczęściej optymalny kąt wynosi 45 stopni. O ile na instalacjach dachowych trzeba dostosować się do zastanej konstrukcji, o tyle tworzone stelaże do fotowoltaiki na gruncie mogą być w pełni optymalizowane.
• Wykorzystanie niezagospodarowanych gruntów – większe obszary będą świetnie zagospodarowane za sprawą efektywnej konstrukcji naziemnej do paneli fotowoltaicznych.
• Możliwość stworzenia większej instalacji – panele fotowoltaiczne na ziemi mogą tworzyć prawdziwą wielkopowierzchniową farmę „zielonego prądu”. Jeśli stawiamy na dużą inwestycję, będzie ona zazwyczaj wymagała większego obszaru, niż dostępny dach. 
• Łatwy dostęp do paneli – czyszczenie, konserwacja czy przegląd – dostęp do fotowoltaiki na gruncie jest naturalnie znacznie prostszy i szybszy.
• Wydajniejsze chłodzenie – konstrukcja naziemna do paneli fotowoltaicznych zapewnia efektywniejsze chłodzenie całej instalacji za sprawą lepszego cyrkulacji powietrza z obydwu stron ogniw. To dodatkowe zabezpieczenie przed przegrzewaniem się paneli PV. 

Każde rozwiązanie ma swoje zalety, jak i wady. Przymierzając się do inwestycji w fotowoltaikę na gruncie, trzeba pamiętać o następujących utrudnieniach związanych z tego typu instalacją: 

• Wyższy koszt instalacji – fotowoltaika na ziemi montowana jest na specjalnych stelażach. Wraz z ich dowiezieniem i złożeniem stanowi to dodatkową grupę kosztów instalacyjnych, które należy wziąć pod uwagę.
• Panele muszą znajdować się tylko w niezacienionym miejscu – zalesiona połać terenu lub grunt przy budynku głównym czy gospodarczym mogą być przeciwwskazaniami do przeprowadzenia instalacji. Wynika to z tego, że nawet drobne zacienienie silnie redukuje sprawność ogniw fotowoltaicznych, a więc zmniejsza oszczędności użytkownika na rachunkach za prąd,
• Zajęcie przestrzeni – dysponując jedynie niewielkim ogrodem, należy się liczyć z tym, że na rzecz darmowej energii elektrycznej ograniczmy własne miejsce, 
• Ryzyko uszkodzenia lub kradzieży – najmniej prawdopodobny scenariusz, jednak jeśli często bawimy się w ogrodzie z dziećmi, np. grając w piłkę, to i pod tym kątem należy rozważyć instalację naziemną fotowoltaiki. 

Montaż paneli słonecznych na konstrukcji na gruncie 

W porównaniu do klasycznej instalacji nadachowej montaż fotowoltaiki na ziemi różni się tylko jednym aspektem – w tym ostatnim przypadku należy zainstalować rusztowanie. Stelaż konstrukcyjny do paneli najczęściej wykonany jest z najwyższej jakości stali ocynkowanej i/lub aluminium. Wystawiony na warunki zewnętrzne będzie całkowicie odporny na działanie różnych warunków pogodowych i korozję. 

Montaż paneli na gruncie jest droższy, ale cały proces jest realizowany przez specjalistów bez wymogu jakichkolwiek działań ze strony właściciela. Do tych ostatnich należy jednak decyzja o lokalizacji instalacji. W niektórych sytuacjach grunt należy wcześniej przygotować – np. wyciąć drzewo, zasłaniające przyszłe ogniwa, czy też, rzadziej, położyć deskowanie. 

Cena fotowoltaiki montowanej na gruncie

Instalacja paneli fotowoltaicznych na ziemi będzie nieco droższa z uwagi na konieczność stworzenia, dopasowania i zamontowania stelaża konstrukcyjnego. Wraz z tym dochodzą dodatkowe koszty instalacji oraz dowozu wszystkich potrzebnych elementów na miejsce. 

Cena fotowoltaiki instalowanej na ziemi zależy również od sposobu przytwierdzenia konstrukcji stalowej do gruntu. Najpopularniejsze są dwie opcje – wkręcanie lub wbijanie w grunt, albo przytwierdzanie do wylewki betonowej. Ostateczna cena zależy więc każdorazowo od indywidualnych warunków zlecenia. Niemniej jednak, w porównaniu do instalacji montowanych na dachu, różnice w kosztach instalacji nie są takie duże. 

Zastanawiasz się jakie panele fotowoltaiczne wybrać? Zobacz nasz poradnik!

FAQ – najczęściej zadawane pytania odnośnie do fotowoltaiki na gruncie

Kiedy warto rozważyć montaż fotowoltaiki na gruncie?

Montaż fotowoltaiki na gruncie warto rozważyć, gdy mamy niezagospodarowaną przestrzeń, w celu stworzenia większej i wygodniejszej instalacji. Również to świetna alternatywa w sytuacji, gdy nie mamy możliwości położenia paneli na dachu lub gdyby wiązało się to z utratą wydajności (nieodpowiedni dach, ustawienie na południowe).  

Czy pozwolenie na fotowoltaikę na gruncie jest konieczne?

W przypadku instalacji paneli fotowoltaicznych do 50 kW pozwolenie na budowę (z kilkoma niszowymi wyjątkami) nie jest potrzebne. Te same zasady regulują zarówno instalacji naziemnej, jak i nadachowej. 

Jakie są największe wady i zalety fotowoltaiki na gruncie?

Do największych zalet instalacji fotowoltaiki na ziemi należy możliwość ustawienia pod urządzeń pod odpowiednim kątem, szerokie możliwości optymalizacyjne. Istotne jest też zagospodarowanie gruntu, możliwość rozbudowy instalacji i łatwy dostęp. Wadą takiego rozwiązania może być zajmowana przestrzeń oraz nieco wyższy koszt instalacji za sprawą konieczności montażu konstrukcji stalowej. 

Czy cena fotowoltaiki na gruncie różni się od instalacji dachowej?

Ze względu na potrzebę opracowania, dowiezienia i zamontowania stelaża konstrukcyjnego, panele fotowoltaiczne na gruncie są droższym rozwiązaniem od instalacje dachowe. Różnice w cenie nie są jednak bardzo duże.